29 marca 2025 r. weszło w życie rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 marca 2025 r. w sprawie gotowości obronnej państwa (Dz.U. z 2025, poz. 355), które w § 1 określa:
1) stany gotowości obronnej państwa, warunki i tryb ich wprowadzania;
2) czynności służące utrzymywaniu stałej gotowości obronnej państwa, a także realizowane po podwyższeniu stanu gotowości obronnej państwa;
3) organizację systemu stałych dyżurów na potrzeby podwyższania gotowości obronnej państwa i czynności podejmowane przez poszczególne organy w zakresie tworzenia systemu stałych dyżurów na potrzeby podwyższania gotowości obronnej państwa.
Rozporządzenie to ustala następujące stany gotowości obronnej państwa:
1) stan stałej gotowości obronnej państwa;
2) stan pełnej gotowości obronnej państwa.
Stan pełnej gotowości obronnej państwa
W razie zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa i w czasie wojny wprowadza się stan pełnej gotowości obronnej państwa. W stanie pełnej gotowości obronnej państwa realizuje się czynności umożliwiające przeprowadzenie mobilizacji, wprowadzenie stanu wojennego oraz pełne rozwinięcie systemu obronnego państwa.
Stan stałej gotowości obronnej państwa
W sytuacji braku lub ustąpienia przesłanek, o których mowa powyżej utrzymuje się lub wprowadza stan stałej gotowości obronnej państwa.
W stanie stałej gotowości obronnej państwa realizuje się czynności przygotowujące administrację publiczną i gospodarkę narodową do działań wskazanych w § 3 ust. 2, polegające na:
1) sprawdzeniu elementów systemu kierowania bezpieczeństwem narodowym, w tym obroną państwa;
2) aktualizacji planów i procedur;
3) przeglądzie zasobów osobowych i materiałowych;
4) realizacji innych czynności wynikających z właściwości danego organu, służących utrzymaniu stałej gotowości obronnej państwa.
Organizacja systemu stałych dyżurów w stanie stałej gotowości obronnej państwa
Organizacja systemu stałych dyżurów w stanie stałej gotowości obronnej państwa zapewnia ciągłość przekazywania decyzji i zadań wynikających ze stanów gotowości obronnej państwa w sytuacjach, o których mowa w powyższych przypadkach.
System stałych dyżurów organizuje się z wykorzystaniem dostępnych sił i środków w ramach istniejących struktur urzędów obsługujących organy oraz struktur jednostek organizacyjnych podległych tym organom lub przez nie nadzorowanych.
Organizacja systemu stałych dyżurów obejmuje:
1) wytypowanie pomieszczeń, w których będzie pełniony stały dyżur, i wyposażenie ich w urządzenia teleinformatyczne;
2) wyznaczenie z jednostki lub komórki organizacyjnej obsad do pełnienia stałych dyżurów;
3) wyposażenie miejsca do pełnienia stałego dyżuru w instrukcję stałego dyżuru oraz inną niezbędną dokumentację wynikającą z potrzeb organizacyjnych danego organu.
Czynności w zakresie tworzenia systemu stałych dyżurów na potrzeby podwyższania gotowości obronnej państwa obejmują zadania planistyczne, organizacyjne, szkoleniowe i kontrolne.
W świetle przepisów tego rozporządzenia na szczeblu powiatu system stałych dyżurów tworzy Starosta - na potrzeby przekazywania decyzji oraz zadań wynikających ze stanów gotowości obronnej państwa w sytuacjach, o których mowa powyżej, wójtom (burmistrzom, prezydentom miast), kierownikom podległych i nadzorowanych jednostek organizacyjnych, innym jednostkom organizacyjnym i organizacjom pozarządowym wytypowanym do wykonania określonych zadań obronnych, podmiotom leczniczym, na które starosta lub prezydent miasta na prawach powiatu nałożył zadania na potrzeby obronne państwa, mającym swoją siedzibę na terenie powiatu.
Istotą stałego dyżuru jest stworzenie warunków technicznych i organizacyjnych służących zapewnieniu ciągłość przekazywania decyzji organów uprawnionych do uruchamiania realizacji zadań ujętych w Planach Operacyjnych Funkcjonowania Województwa, powiatów i gmin a także wsparcia działań związanych z mobilizacyjnym rozwinięciem sił zbrojnych i likwidacją skutków sytuacji nadzwyczajnych. ( Rozporządzenie RM z dnia 21 września 2004 r. w sprawie gotowości obronnej państwa)
Stały dyżur organizowany jest w oparciu o strukturę centrum zarządzania kryzysowego i jest rozumiany, jako całodobowo pełniona służba. Przekazywanie decyzji upoważnionych organów w sprawie uruchomienia zadań wynikających z wprowadzenia wyższych stanów gotowości obronnej oraz przekazywanie właściwym organom informacji o stanie sił uruchomionych podczas podwyższenia gotowości obronnej.
Stały dyżur Starosty Rzeszowskiego tworzy się na bazie Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego. Do składu wytypowano pracowników Starosta Powiatowego oraz pracowników z jednostek organizacyjnych Starostwa.
