Krzyż przy zbiegu ulic Kuligowskiej, Staszica i Szkolnej
1. Nazwa obiektu (krzyż, figura, kaplica, kapliczka z podaniem rodzaju: słupowa, nadrzewna)
Krzyż metalowy
2. Nazwa lokalna obiektu (męka, figura, itp.)
3. Położenie obiektu: miejscowość Opoczno/Gorzałków ul Kuligowska parafia Opoczno poczta, kod 26-300 Opoczno gmina Opoczno
4. Otoczenie obiektu (skraj wsi, w ogródku kwiatowym, przed domem, na zakręcie, w lesie, nad wodą, na cmentarzu, na wzgórzu, ogrodzenie, krzewy drzewa, kwiaty). Krzyż stoi na rondzie
u zbiegu ulic Kuligowskiej, Staszica i Szkolnej. Obok znajduje się figurka Najświętszej Marii Panny Niepokalanie Poczętej z 1912 r. Dokoła przy utwardzonej drodze, niska zabudowa domków jednorodzinnych. Krzyż ogrodzony płotkiem z prętów ze stali konstrukcyjnej.
5. Rok zbudowania 1995 r.
6. Fundator (lub fundatorzy, powód wystawienia) Religijna społeczność Gorzałkowa.
7. Wykonawca
8. Opis bryły zewnętrznej obiektu (wygląd, kształt, ozdoby, elementy charakterystyczne, elementy figuralne, podstawa, zwieńczenie, napisy, itp.) Krzyż wykonany z kratownicy stali konstrukcyjnej. Oparty na planie prostego rzymskiego krzyża. Do ramion przymocowana nieduża figurka Chrystusa.
9. Materiał użyty do wyrobu (kamień-rodzaj, drewno, metal, inne) Stal konstrukcyjna
10. Wymiary zasadnicze wysokość: ok. 7 m
11. Historia i legendy związane z obiektem. W miejscu tym od zawsze stał krzyż. Gdy rozpadał się ze starości, zastępowano go nowym. Były to krzyże drewniane. Stawiano je z czterech stron wsi, by chroniły przed zarazami i wszelkim złem. Gorzałków, dzisiaj dzielnica Opoczna, kiedyś była samodzielną wioską leżącą pod Opocznem. Obecny krzyż zastąpił ufundowany w 1947 r. przez Józefa i Janinę Lebiodów oraz Antoniego i Bronisławę Rożejów z Gorzałkowa. Poprzedni zaś pochodził z 1894 r. z okresu epidemii cholery. W 1912 r. obok krzyża postawiono figurę Matki Boskiej. W 1946 r. ówczesny Burmistrz Opoczna przeznaczył pieniądze na trwałe ogrodzenie, które jest do dziś. Ogrodzenie wykonał Stanisław Cieluch kowal z Opoczna. W 1942 r. do Gorzałkowa doprowadzono światło elektryczne. Przeciągnięto wówczas przewody do lampy ustawionej obok krzyża. Lampa oświetlała figurę i krzyż do czasu odcięcia przewodów przez Zakład Energetyczny w latach 80-tych XX w. W okresie międzywojennym i po wojnie była tradycja święcenia pod krzyżem potraw Wielkanocnych, a maju i czerwcu młodzież śpiewała pieśni religijne. Dzisiaj już tylko starsze kobiety przychodzą w maju by śpiewać pieśni do Matki Bożej. W 1995 r. religijna społeczność Gorzałkowa postanowiła postawić nowy, trwalszy, metalowy krzyż. Pieniądze na ten cel pochodziły z dobrowolnej zbiórki. Nowy krzyż został poświęcony, a szczątki starego spalono. W 2006-7 r. drogi na Gorzałkowie były remontowane. Wówczas dla zwiększenia bezpieczeństwa, skrzyżowanie ulic Staszica, Szkolnej i Kuligowskiej przebudowano na rondo, a figura Matki Bożej i krzyż stanęły w jego centralnym punkcie.
12. Uwagi Krzyż w bardzo dobrym stanie. Otoczenie zadbane.
Informacji udzielał:
Muzeum Regionalne Irena Zalewska Opoczno, Pl. Zamkowy 1 karta muzealna z 1986 r.2009 r.
Informacje o obiekcie zebrał:
Włodzimierz Koperkiewicz
Fotografował:
Elżbieta Kossowska-Majkut 2009 r.
Koordynowanie działań i opracowanie karty:Elżbieta Kossowska-Majkut, podinspektor Wydziału Oświaty, Promocji i Funduszy Unijnych Starostwa Powiatowego w Opocznie, 2009 r.
Krzyż metalowy
2. Nazwa lokalna obiektu (męka, figura, itp.)
3. Położenie obiektu: miejscowość Opoczno/Gorzałków ul Kuligowska parafia Opoczno poczta, kod 26-300 Opoczno gmina Opoczno
4. Otoczenie obiektu (skraj wsi, w ogródku kwiatowym, przed domem, na zakręcie, w lesie, nad wodą, na cmentarzu, na wzgórzu, ogrodzenie, krzewy drzewa, kwiaty). Krzyż stoi na rondzie
u zbiegu ulic Kuligowskiej, Staszica i Szkolnej. Obok znajduje się figurka Najświętszej Marii Panny Niepokalanie Poczętej z 1912 r. Dokoła przy utwardzonej drodze, niska zabudowa domków jednorodzinnych. Krzyż ogrodzony płotkiem z prętów ze stali konstrukcyjnej.
5. Rok zbudowania 1995 r.
6. Fundator (lub fundatorzy, powód wystawienia) Religijna społeczność Gorzałkowa.
7. Wykonawca
8. Opis bryły zewnętrznej obiektu (wygląd, kształt, ozdoby, elementy charakterystyczne, elementy figuralne, podstawa, zwieńczenie, napisy, itp.) Krzyż wykonany z kratownicy stali konstrukcyjnej. Oparty na planie prostego rzymskiego krzyża. Do ramion przymocowana nieduża figurka Chrystusa.
9. Materiał użyty do wyrobu (kamień-rodzaj, drewno, metal, inne) Stal konstrukcyjna
10. Wymiary zasadnicze wysokość: ok. 7 m
11. Historia i legendy związane z obiektem. W miejscu tym od zawsze stał krzyż. Gdy rozpadał się ze starości, zastępowano go nowym. Były to krzyże drewniane. Stawiano je z czterech stron wsi, by chroniły przed zarazami i wszelkim złem. Gorzałków, dzisiaj dzielnica Opoczna, kiedyś była samodzielną wioską leżącą pod Opocznem. Obecny krzyż zastąpił ufundowany w 1947 r. przez Józefa i Janinę Lebiodów oraz Antoniego i Bronisławę Rożejów z Gorzałkowa. Poprzedni zaś pochodził z 1894 r. z okresu epidemii cholery. W 1912 r. obok krzyża postawiono figurę Matki Boskiej. W 1946 r. ówczesny Burmistrz Opoczna przeznaczył pieniądze na trwałe ogrodzenie, które jest do dziś. Ogrodzenie wykonał Stanisław Cieluch kowal z Opoczna. W 1942 r. do Gorzałkowa doprowadzono światło elektryczne. Przeciągnięto wówczas przewody do lampy ustawionej obok krzyża. Lampa oświetlała figurę i krzyż do czasu odcięcia przewodów przez Zakład Energetyczny w latach 80-tych XX w. W okresie międzywojennym i po wojnie była tradycja święcenia pod krzyżem potraw Wielkanocnych, a maju i czerwcu młodzież śpiewała pieśni religijne. Dzisiaj już tylko starsze kobiety przychodzą w maju by śpiewać pieśni do Matki Bożej. W 1995 r. religijna społeczność Gorzałkowa postanowiła postawić nowy, trwalszy, metalowy krzyż. Pieniądze na ten cel pochodziły z dobrowolnej zbiórki. Nowy krzyż został poświęcony, a szczątki starego spalono. W 2006-7 r. drogi na Gorzałkowie były remontowane. Wówczas dla zwiększenia bezpieczeństwa, skrzyżowanie ulic Staszica, Szkolnej i Kuligowskiej przebudowano na rondo, a figura Matki Bożej i krzyż stanęły w jego centralnym punkcie.
12. Uwagi Krzyż w bardzo dobrym stanie. Otoczenie zadbane.
Informacji udzielał:
Muzeum Regionalne Irena Zalewska Opoczno, Pl. Zamkowy 1 karta muzealna z 1986 r.2009 r.
Informacje o obiekcie zebrał:
Włodzimierz Koperkiewicz
Fotografował:
Elżbieta Kossowska-Majkut 2009 r.
Koordynowanie działań i opracowanie karty:Elżbieta Kossowska-Majkut, podinspektor Wydziału Oświaty, Promocji i Funduszy Unijnych Starostwa Powiatowego w Opocznie, 2009 r.
